De Tweede Kamer debatteerde vandaag over het rapport van minister Asscher van Sociale Zaken over DuPont/Chemours. Daaruit bleek dat de Arbeidsinspectie decennialang nauwelijks omgekeken heeft naar het werken met gevaarlijke stoffen in de Dordse chemiebedrijven.
Het gaat om het stofje GenX, dat wordt gebruikt bij de productie van Teflon, bekend van de anti-aanbaklagen in pannen. Dat stofje is de vervanger van PFOA, een chemische stof die bewezen kankerverwekkend is, maar nu bestaat de vrees dat ook GenX niet veilig is. Ondertussen is het stofje jarenlang in het oppervlaktewater geloosd. GenX is inmiddels teruggevonden in tuinen en drinkwater van mensen.
Onduidelijkheid over lozing
D66-Kamerlid Jessica van Eijs vroeg het debat aan. Zij vindt dat er nog te veel onduidelijk is over het stofje. Eerder sloegen de drinkwaterbedrijven al alarm. "Zij zijn heel scherp op de kwaliteit van het drinkwater", volgens Van Eijs, "maar zij hebben geen idee wat er wanneer en waar in het water wordt geloosd".
De Maas is al steeds vaker te vies voor drinkwaterbedrijven. De waterwinning wordt daar dan tijdelijk stopgezet omdat de rivier te zwaar vervuild is.
Zij moeten nu zelf op zoek naar wat er in het water zit. Chemiebedrijven delen namelijk geen informatie over wat ze wanneer lozen. "Die informatie bestaat echter wel, want dat moet bekend zijn bij de verantwoordelijke instanties", aldus Van Eijs. Volgens de Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (VEWIN) wordt er te weinig rekening gehouden met het drinkwater bij het verlenen van vergunning aan chemische bedrijven.
Reacties
In een reactie op het verzoek nog vòòr het debat te reageren op berichtgeving over de RIWA-Maas jaarrapportage 2016 meldt minister Schultz van Haege:
"In de aanbiedingsbrief bij de jaarrapportage van ILT die in november 2017 zal verschijnen zal ik nader ingaan op het aantal overschrijdingen van signaleringswaarden uit de Drinkwaterregeling voor in te nemen oppervlaktewater en de toename van de duur van de innamebeperkingen die door RIWA wordt gesignaleerd.
Het WGO water later dit jaar biedt de mogelijkheid om zowel de RIWA-jaarrapportage over 2016 als de jaarrapportage over de ´kwaliteit van het drinkwater in 2016´ welke door de Inspectie voor de Leefomgeving en Transport (ILT) wordt opgesteld in samenhang te bezien. Ook de brief die ik u nog zal sturen over de resultaten van metingen naar de concentraties van GenX in drinkwater."
In de brief over het Feitenonderzoek DuPont en lessen voor de toekomst zegt minister Asscher: "risico’s zijn nooit helemaal uitgesloten. De inzet van alle betrokkenen is en blijft nodig om het werken met gevaarlijke stoffen gezond en veilig te laten plaatsvinden nu en in de toekomst".
Gezondheidstest
Meer omwonenden van de Chemoursfabriek in Dordrecht kunnen zich de komende tijd laten testen op hun gezondheid. Dat zei staatssecretaris Dijksma van Milieu in het debat in de Tweede Kamer. Dijksma komt tegemoet aan een wens van de Tweede Kamer.
"Iedereen die tussen 1970 en 2012 minimaal een jaar rond de Chemoursfabriek in Dordrecht woonde krijgt de mogelijkheid om zich te laten testen", aldus Dijksma. Mensen die dat willen kunnen contact opnemen met de gemeente. Het gaat om de gemeenten Dordrecht, Papendrecht en Sliedrecht.
Volgens Dijksma zijn de afspraken met de betrokken partijen hierover zo goed als rond en is het de bedoeling dat mensen zich in oktober kunnen laten onderzoeken in laboratoria van de regionale ziekenhuizen.
Eerder vond al een steekproef van het RIVM plaats onder mensen die al lang dicht bij de fabriek wonen.
Met de steekproef wilden het RIVM en GGD Zuid-Holland Zuid kijken hoe hoog de PFOA-waarden (ook wel C8 genoemd) in het bloed van omwonenden zijn. Tot 2012 werd die giftige stof gebruikt door chemiebedrijf Dupont, dat tegenwoordig Chemours heet. 600 mensen werden voor de steekproef uitgenodigd.
Volgens Dijksma zijn 18 personen met een hogere concentratie PFOA in het bloed inmiddels persoonlijk benaderd voor verder onderzoek; ze verwacht in oktober een rapport met de uitkomsten van dit onderzoek.
Handtekeningen
Voor het debat werd een petitie met 12.000 handtekeningen aan de Kamer aangeboden. Daarin worden Kamerleden opgeroepen het lozen van afvalstoffen door Chemours helemaal te verbieden. De opstellers van de petitie vinden het onbegrijpelijk dat het bedrijf nog steeds afvalstoffen mag lozen sinds gebleken is dat het drinkwater in Zuid-Holland vervuild is met een mogelijk kankerverwekkende stof die in de GenX-technologie zit. Volgens het RIVM is de stof op meerdere plaatsen in de provincie in het drinkwater gemeten, maar gaat om zulke kleine hoeveelheden dat mensen geen gevaar lopen.
Moestuinen
Wetenschappers riepen omwonenden van de fabriek eerder op om geen groenten uit eigen tuin te eten. Staatssecretaris Dijksma zei vandaag in het debat dat tot er tot nu toe geen aanwijzingen zijn dat de groenten gevaarlijk zijn. "Maar omdat er onrust is loopt er inmiddels een onderzoek naar de groenten. Voor het begin van het moestuinseizoen zal er duidelijkheid zijn", beloofde ze.
Minister Asscher van Sociale Zaken zei in het debat dat de controles en richtlijnen voor bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken moeten worden aangescherpt. Hij denkt dan bijvoorbeeld aan het intensiveren van inspectie-controles en het oplengen van verjaringstermijnen voor strafbare feiten. Maar besluitvorming hierover is aan een volgend kabinet, aldus de demissionaire minister.
Lees ook: Nog geen zicht op moderne normen voor kwaliteit drinkwater
Bronnen: NPO Radio, NOS, NU.nl en TweedeKamer