RIVM en TNO onderzoeken toekomst van gezond en veilig werken

De wereld van werk verandert snel. Het ministerie van SZW wil daarom weten welke ontwikkelingen de komende twintig jaar belangrijk zijn voor gezond en veilig werken. Het RIVM en TNO hebben daarom verkend welke ontwikkelingen op Nederland afkomen en wat die betekenen voor gezond en veilig werken.

De verkenning laat zien dat verschillende ontwikkelingen invloed gaan hebben op gezond en veilig werken. Voorbeelden zijn een vergrijsde beroepsbevolking, globalisering, individualisering, robotisering, de energietransitie en de toename van regels (juridisering). Alle ontwikkelingen staan niet op zichzelf, maar hangen met elkaar samen.

Vijf thema's

RIVM en TNO hebben de verwachte gevolgen van die ontwikkelingen op gezond en veilig werken in kaart gebracht. Daarnaast zijn er vijf strategische thema’s benoemd.

1. Zo geven veel technologische ontwikkelingen zowel kansen als bedreigingen voor gezond en veilig werken. De invloed op gezond en veilig werken is nu nog onduidelijk, omdat het er van afhangt hoe technologieën worden ingezet.
2. Een tweede thema is dat de mentale belasting van werkenden waarschijnlijk groter wordt. Dit komt onder meer door de combinatie van werk met zorgtaken en een hoge werkdruk door bijvoorbeeld personeelstekorten.
3. Een derde thema is dat de autonomie van werkenden verandert. Deze kan afnemen door juridisering, of als technologie het werk eentoniger maakt. Maar de autonomie kan juist toenemen door hybride werken, of als technologie het werk uitdagender maakt.
4. Een vierde thema is dat werkenden moeten blijven ‘leren’. Dat komt omdat werktaken snel kunnen veranderen door onder meer nieuwe technologieën en de energietransitie.
5. Ten vijfde stapelt het aantal risico’s zich op bij kwetsbare groepen werkenden, zoals flexwerkers en werkenden met een lager inkomen. Nieuwe risico’s, zoals de blootstelling aan hogere temperaturen tijdens werk en langdurig werken op grote hoogte, treffen waarschijnlijk deze groepen werkenden.

Op deze thema’s moeten beleidsmakers, werkgevers en overheidsorganisaties zich in ieder geval voorbereiden, aldus de onderzoekers. Deze horizonscan is een eerste stap. De komende jaren worden verdiepende studies uitgevoerd naar de toekomst van gezond en veilig werken.

Voorbereid zijn op de toekomst

De uitkomsten van het onderzoek helpen het ministerie bij het verbeteren van de duurzame inzetbaarheid van werkenden op de lange termijn, zodat minder mensen overlijden of ziek worden als gevolg van hun werk. De uitkomsten van dit onderzoek vormen input voor de Arbovisie 2040, een traject waarin een visie wordt ontwikkeld op het arbobeleid van de Nederlandse overheid in de komende jaren.

Lees ook:
de complete horizonscan De Toekomst van Gezond en Veilig werken
en andere artikelen in ons Dossier Arbovisie 2040

Bronnen: TNO, RIVM en Arboportaal