Op dinsdag 18 september 2018 sprak Koning Willem-Alexander tijdens Prinsjesdag de Troonrede uit. Daarmee opende hij het nieuwe werkjaar van de Eerste en Tweede Kamer. Daarna bood demissionair minister Dijsselbloem van Financiën de Miljoenennota en de Rijksbegroting 2019 aan de Tweede Kamer aan.
De Miljoenennota en de Rijksbegroting, het Belastingplan en alle bijbehorende stukken zijn nu beschikbaar.
Hierna de eerste reacties van de verschillende branche- en vakbondsorganisaties op de gepresenteerde plannen.
NVAB
'VWS heeft een blinde vlek voor bedrijfsartsen'
"Het weinige dat er over bedrijfsartsen wordt gezegd in de begroting van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is al bekend bij ons en weinig verrassend. En in de begroting van het ministerie van VWS staat níets over bedrijfsartsen." Aldus Gertjan Beens, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde in reactie op de begrotingen van beide ministeries waar de bedrijfsgeneeskunde mee te maken heeft.
"Het lijkt erop dat het ministerie van VWS een blinde vlek heeft voor het werk van bedrijfsartsen. Het gaat bij VWS sowieso vooral over curatie. De hele begroting is een curatief feestje. En dat terwijl er bij VWS toch wat meer aandacht komt voor preventie. Juist op dat terrein kunnen wij als bedrijfsartsen veel betekenen. Het kost ons als bedrijfsartsen al heel lang erg veel moeite om aan tafel te komen bij initiatieven op het gebied van preventie; dat wordt helemaal niet als vanzelfsprekend gezien. Als het al lukt, is dat meer ondanks dan dankzij VWS."
Metaalunie
Mooi financieel plaatje, maar kabinet pakt niet door
“De begroting voor 2019 is op orde en geeft een mooi financieel beeld. Maar in het achterliggende beleid ontbreekt het aan de echte daadkracht die nu juist wel mogelijk is. Zo blijven er teveel hete hangijzers waar het kabinet zich ogenschijnlijk zijn vingers niet aan wil branden.” Dit zegt Jos Kleiboer, directeur Beleid van Koninklijke Metaalunie, in een eerste reactie op de vandaag gepresenteerde begroting voor 2019 van Rutte III.
Bouwend Nederland
In 2019 nog wel subsidie op BBL
Helaas zien we te weinig sociale maatregelen terugkomen in de begroting. Het is goed dat de subsidie op praktijkleren (BBL) er in elk geval in 2019 nog is. Echter, om vakmensen te interesseren voor de sector, is duidelijkheid over de lange termijn en behoud van de volledige subsidie noodzakelijk.
In deze begroting zien we ook geen oplossing terug voor de tweejarige loondoorbetaling bij ziekte. Een maatregel waar het MKB al jaren last van ondervindt en die het aantrekken van vast personeel remt. Het kabinet heeft toegezegd hiervoor een compensatie te treffen.
Uneto-VNI
Bezuinigen op BBL is onbegrijpelijk
Terpstra is verheugd over de extra investeringen in het technisch onderwijs. Volgens de voorman van de technische branche zijn die ook hard nodig. ‘De beschikbaarheid van technische vakmensen wordt hét knelpunt van de energietransitie. Investeringen zijn dringend noodzakelijk. Het is dan ook onbegrijpelijk dat het kabinet wil bezuinigen op de subsidie voor praktijkleren, de zogenoemde beroepsbegeleidende leerweg (BBL). Dat is hét succesverhaal van ons technische onderwijs. Juist nu we een schreeuwend tekort hebben aan technici geeft het kabinet hiermee een verkeerd signaal af. Die subsidie moet gewoon blijven bestaan. Volledig en structureel.’
TLN
Sociale paragraaf
TLN is gematigd positief over de sociale paragraaf. Het kabinet stelt dat vooral kleine werkgevers de regels rondom ziekte en arbeidsongeschiktheid als risicovol en belastend ervaren. Hiermee zijn die regels soms een drempel om vast personeel aan te nemen. Het kabinet wil hier wat aan doen door (kleine) werkgevers te ontlasten op het gebied van ziekte, zonder de instroom in de arbeidsongeschiktheidsregelingen te laten oplopen. TLN is positief over deze voorgestelde lastenverlichting maar is van mening dat dit voor alle werkgevers zou moeten gelden. Uit door het kabinet gepresenteerde cijfers blijkt immers dat bijna 80 procent van de Nederlandse bedrijven geen werknemers in dienst heeft en heeft daarmee het hoogste aandeel bedrijven zonder werknemers in de gehele EU. De voorgestelde maatregelen zijn dan ook slechts een goede stap in de richting om dit percentage te verminderen.
Om te bevorderen dat het MKB weer meer personeel in (vaste) dienst durft te nemen slijpt het kabinet ook de scherpe randen van de verplichting tot het betalen van een transitievergoeding. Zo is er in het regeerakkoord geld gereserveerd om de transitievergoeding voor kleine werkgevers te compenseren bij ontslag als gevolg van bedrijfsbeëindiging, pensionering of ziekte. Deze regeling komt bovenop de reeds aangenomen wet waarin de transitievergoeding gecompenseerd kan worden indien een werknemer wordt ontslagen na 2 jaar ziekte. Ook deze maatregel ziet TLN als een belangrijke eerste stap voor het MKB. Werkgevers kunnen immers ernstig in de financiële problemen geraken wanneer zij hun bedrijf willen beëindigen wegens arbeidsongeschiktheid of pensioen.
TLN is blij met de geboden flexibiliteit vanuit het Westvoorstel Arbeidsmarkt in Balans (WAB). TLN maakt zich daarbij wel zorgen over de voorgenomen stijging van de kosten van flexibele contracten.
De voorgestelde duidelijkheid voor zelfstandigen en opdrachtgevers over het al dan niet bestaan van een dienstbetrekking (en het ZZP-schap) is cruciaal. TLN pleit daarbij wel voor maatwerk voor de verschillende sectoren bij de aanpak van schijnzelfstandigheid.
VNCI
Koninklijke VNCI voorzitter Bernard Wientjes: “Het is een goede zaak dat het kabinet 300 miljoen euro investeert in innovaties die bijdragen aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. Dit is een stap op weg naar een nieuw klimaatakkoord. Het extra geld dat het kabinet nu gaat investeren in innovatie kan een belangrijke bijdrage leveren aan het laten groeien en bloeien van de vele innovaties die nu al worden ontwikkeld in de chemische industrie in ons land. Het is belangrijk dat een substantieel bedrag ingezet gaat worden voor de industrie in ons land. De chemie kan met haar innovaties als geen ander bijdragen aan de verbetering en vernieuwing van processen en producten die de uitstoot van broeikasgassen fors terugbrengen.”
FME
Onderwijs 'ondergeschoven kind' in Miljoenennota
FME vindt dat er in de Miljoenennota te weinig aandacht is voor onderwijs. De technologische sector schreeuwt om gekwalificeerd personeel. Het onderwijs sluit onvoldoende aan op de vraag van de bedrijven. Technische universiteiten sluiten hun deuren voor de extra toestroom van studenten en er is een gebrek aan docenten die mensen kunnen opleiden tot de banen van de toekomst. "Uit deze Miljoenennota blijkt dat de regering dit nog steeds niet serieus neemt", zegt FME-voorzitter Ineke Dezentjé Hamming.
CNV
Stop woekerende flex
Maurice Limmen: "Door niet op te treden tegen doorgeslagen flex geeft het kabinet een vrijbrief aan werkgevers om de lonen te drukken. Waarom een vaste medewerker meer loon geven, als je ook kan kiezen voor een goedkope flexkracht? De onzekerheid op de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld bij jongeren, neemt door de flex-trend alleen maar toe. Voor het CNV is dit een groot punt van zorg. Het kabinetsbeleid moet radicaal anders: maak het niet makkelijker om kwetsbare werknemers te ontslaan en treedt op tegen schijnzelfstandigheid."
FNV
FNV-voorzitter Han Busker: "De plannen van dit kabinet voor 2019 sluiten aan bij een ontwikkeling die al decennia loopt. Werkenden krijgen een kleiner deel van de opbrengst van de economische groei ten gunste van bedrijven en kapitaalverstrekkers. De gevolgen komen onevenredig voor rekening van jongeren en mensen met lage inkomens."
Bas, 27 jaar, werkzaam sinds 2010 bij zorginstelling Aafje was onderdeel van de afvaardiging van de FNV naar Den Haag op Prinsjesdag.
"Ik werk bij de facilitaire dienst van het verzorgingshuis. Ik doe daar alles wat niet met zorg te maken heeft, zoals transport. Ik heb wel een contract voor onbepaalde tijd, maar het is een flexcontract. Ik werk namelijk voor een intern uitzendbureau. Eerst zelfs op een 0-uren contract, dat werd daarna 3 uur. Nu heb ik zowaar een 18-uurs contract. Ik moet als een soort aasgier boven mijn rooster hangen om een dienst te pakken te krijgen."