De vernieuwende congresaanpak met droom- denk- en doe-sessies bleek een schot in de roos, getuige de vele enthousiaste commentaren van de bezoekers bij de stand van DeVeiligheidskundige. Afgezien van kleine blessures door het helpen tillen van een industriële robot of het met een dijbeen opvangen van een gietijzeren stokpaard en gewoon stalbenen van het staan heeft DeVeiligheidskundige vooral prettige herinneringen en goede contacten opgedaan. En weer nieuwe abonnees op ons kwartaalblad. Het nadeel van het standhouderschap is dat je van de plenaire en nevensessies minder meekrijgt dan je zou willen en dat de pauzes juist de piekmomenten worden. Maar je bent wel in de gelegenheid íets eerder dan de bezoeker een uitstekend broodje te bemachtigen uit de Papendal-keuken.
Woensdag 13 maart: 540 bezoekers. 14 maart: ruim 500. Het leken er nog meer, maar dat komt waarschijnlijk door de waarheid waarmee we openen. Aan interesse geen gebrek, maar het zou – zoals een van de bezoekers opmerkte – vreemd zijn als er bij veiligheidskundigen géén sprake was van intrinsieke motivatie. Leren willen we allemaal heel graag.
Julia Burggraaf (PhD TU Delft) heeft bij ProRail studie gedaan naar het leren. Niet het leren in de conventionele, schoolse zin, maar het impliciete, verborgen en onbewuste leren dat iedereen ongemerkt en soms ongewild de hele dag door doet. Dat leren is iets heel persoonlijks en kan zorgen voor gedrag dat de veiligheidskundige niet begrijpt. Er was immers goed opgeleid en getraind? Voor het uitdiepen van dit onderwerp ontving Julia uit handen van dagvoorzitters Jop Groeneweg en Viola Guldener de Andrew Halebeurs ter waarde van vijfduizend euro. En natuurlijk het cadeautje dat iedereen meekreeg: het overzichtswerk ‘Van veiligheid naar veiligheidskunde’, een gebonden hardcover van de hand van Paul Swüste c.s. Julia gefeliciteerd!
Vlak voordat Julia haar cheque kreeg, was Ahmed Marcoush, burgemeester van Arnhem, even op het podium. Aan hem werd het net verschenen onderzoeksrapport ‘Veiligheid in de toekomst’ van de Stichting Toekomstbeeld der Techniek (STT) overhandigd door Patrick van der Duin en Carlijn Naber.
Projectleider Carlijn Naber: ‘Ik nodig de lezer in de drie publicaties uit om zichzelf continu af te vragen wat hun rol en verant
woordelijkheid zou kunnen zijn in mogelijke toekomstige situaties. Het is tijd om de toekomst van veiligheid zelf te ontdekken en te breken met het denken over veiligheid als uitkomst. Het debat over de organisatie van onze samenleving op basis van verantwoordelijkheid en structuur moet plaatsmaken voor kaders over hoe je je veilig kan voelen in de diversiteit aan situaties die in films, series en boeken wordt geschetst. Vandaar mijn overtuiging om niet direct te kijken naar wat er qua technologie allemaal mogelijk is en welke mogelijke veiligheidsrisico’s dat met zich meebrengt. Ik doe juist een poging om de gelaagdheid van veiligheid te begrijpen vanuit verschillende invalshoeken. Inmiddels is het mijn overtuiging dat veiligheid in de toekomst niet het resultaat gaat worden van datgene wat je er aan regels instopt. Veiligheid krijgt juist betekenis door de interactie tussen mensen en hun omgeving.’Uiteraard sprak hij warme woorden, gericht aan het (zeer brede) adres van alle hulptroepen die zich in de breedte met alle verschillende subdisciplines binnen de veiligheid bezighouden. Onze subdiscipline was toevalligerwijs verzameld in zijn gemeente en droeg graag het podium even af.
De waardering van het congres wordt voor een groot deel bepaald door de vele begaafde en goed voorbereide sprekers. Naast doen, denken en dromen, blijft het spreken nog steeds de meest benadrukte uitingsvorm, terwijl het juist niet de communicatiecomponent is die de grootste impact heeft.
Onze eigen VeiligGeit® Jos de Villevoye kreeg zijn gehoor goed in beweging.
De Jan de Kroeslezing werd verzorgd door Prof. Dr. Victor Lamme, hersenonderzoeker. Zijn bijdrage was gepland op de ochtend van de 14e maart, maar het werd het einde van de middag wegens een ‘agenderingsfout’ van het secretariaat van de UvA en enige verstrooidheid van Lamme zelf. We leren hoe het kan dat ‘bewustwording’ meestal niet de beoogde vruchten afwerpt, ook al geloven we er nog zo sterk in. De ‘knoppen’ waarmee we gedrag zouden kunnen beïnvloeden – eigenlijk de menselijke basisgeneigdheden waar die knoppen op aangrijpen – zijn hebzucht, angst en de hang aan de kudde. Als je die mechanismen eenmaal herkent, kijk je anders naar reclame en gedragsbeïnvloedingscampagnes. En misschien durf je ze ook bewust in te zetten. 
Excuses aan iedereen die we niet noemen. Het leven is een kwestie van het maken van keuzes, net als het bezoek van de middagsessies. Zelfs als je een beetje weet hoe je brein die keuzes maakt, blijft het pijnlijk om iets te moeten missen.
Zie fomo, net toegevoegd aan ons ABC.
Wij van DeVeiligheidskundige gingen na 2 dagen vol interessante ontmoetingen en goede gesprekken weer fijn naar de stal.
P.S. de presentaties van de parallelsessies staan op de congressite.