Eind februari is de eerste vergadering van de internationale werkgroep die verantwoordelijk is voor de herziening van de HLS. De HLS, de gemeenschappelijke structuur en kerneisen voor alle ISO-managementsysteemnormen, heeft er de afgelopen jaren voor gezorgd dat normen als ISO 9001, ISO 14001, ISO 27001 en ISO 45001 volgens het plug-in model gemakkelijker te integreren zijn in de bedrijfsvoering.
Voorzitter van de werkgroep is Nigel Croft (UK/Brazilië). Nigel heeft zijn sporen verdiend als expert bij de ontwikkeling van normen voor kwaliteitsmanagement en was de laatste 9 jaar voorzitter van de ISO-commissie die verantwoordelijk is voor ISO 9001. Dick Hortensius van NEN verzorgt het secretariaat. De werkgroep bestaat verder uit enkele tientallen experts benoemd door ISO-commissies die managementsysteemnormen ontwikkelen en door de leden van ISO (de National Member Bodies, zoals NEN).
In de aanloop naar de eerste vergadering van de werkgroep in Atlanta (USA) is gevraagd commentaar te leveren op de huidige versie van de HLS. Niet geheel verrassend zijn er veel opmerkingen ingebracht over de definiëring van het begrip ‘risico’, ook in relatie tot het begrip ‘kans’. Bij de voorbereiding van de vergadering in Atlanta hebben Nigel Croft en Dick Hortensius al geconstateerd dat veel ruimte moet worden ingebouwd om te proberen overeenstemming te bereiken over hoe definiëring en toepassing van het sleutelbegrip ‘risks and opportunities’ kan worden verduidelijkt. Het is één van de grote verworvenheden van de introductie van de HLS in 2012. Hiermee werd het risk-based denken en risicomanagement als basis van alle managementsysteemnormen geïntroduceerd. Ook dat managementsystemen niet (alleen) zijn bedoeld om operationele problemen te tackelen, maar organisaties helpen kansen te identificeren en te benutten om betere resultaten te boeken.
Uit de evaluatie van de toepassing van de HLS sinds 2012 blijkt dat in de diverse managementsysteemnormen toch wat verschillend wordt omgegaan met risico’s en risicomanagement. Het begint al met de verwarring of risico een neutraal begrip (zoals bedoeld in ISO 31000) met kansen en bedreigingen als mogelijke gevolgen of dat risico iets negatiefs is en kansen de positieve tegenhanger. Een andere vraag is of een organisatie kansen net zo systematisch zou moeten evalueren als risico’s, bijvoorbeeld met een ‘omgekeerde’ risicomatrix, waarbij de omvang van de kans (het positieve resultaat) wordt afgezet tegen de kans dat de kans ook wordt gerealiseerd. Uit deze laatste zin, blijkt gelijk een tweede semantisch probleem op te treden: is een kans (opportunity) inderdaad iets waar je aan gaat rekenen of een gewoon een ‘mogelijkheid’ die zich aan dient om te grijpen en te verbeteren? Kortom veel ‘food for thought’ en belangrijk om daar één lijn in te vinden voor de nieuwe versie van de HLS. Daarbij blijft het overigens balanceren tussen het uitgangspunt om bij deze revisie geen ingrijpende veranderingen aan te brengen en de wens van sommige experts wezenlijke verbeteringen door te voeren.
Inmiddels zijn op het discussieforum van de werkgroep al veel bijdragen geplaatst aan het debat over hoe om te gaan met risicoconcept in de HLS en in welke mate daarin ISO 31000 moet worden gevolgd of een eigen lijn moet worden bepaald.
Risico is overigens niet het enige onderwerp dat discussie oproept; er is ruim 70 pagina’s aan initiële commentaren binnengekomen. Het is niet de bedoeling dat die allemaal minutieus worden doorgespit in Atlanta; ze zullen dienen als achtergrond en referentie om de ‘big tickets’ vast te stellen, waaraan de komende maanden moet worden gewerkt om tijdens de tweede vergadering (juli 2019) tot concrete tekstvoorstellen voor aanpassingen in de HLS te komen.
Klik hier voor meer informatie (o.a. whitepapers) over de HSL.
Bron: NEN