- Waarom is het gebruik van de stof (of het proces) strikt noodzakelijk en is vervanging technisch niet uitvoerbaar?
- Welke inspanningen heeft het bedrijf gedaan om tot vervanging te komen?
Het is voor inspecteurs lastig om te beoordelen of vervanging van kankerverwekkende en mutagene stoffen voor een bedrijf ‘technisch uitvoerbaar’ is. Daarom heeft ISZW deze handreiking gepubliceerd. Het bevat een stappenplan dat inspecteurs en bedrijven een houvast moet geven bij de vraag hoe ver bedrijven een inspanningsverplichting hebben.
De Inspectie SZW heeft in het stappenplan een aantal vragen gesteld die een bedrijf zich achtereenvolgens zou moeten stellen. Bij iedere stap uit het stappenplan, zijn vervolgens een aantal subvragen en bijbehorende suggesties/ links gegeven.
Het stappenplan bestaat uit drie schema’s, die drie verschillende situaties beschrijven:
- De CM-stof is het eindproduct van het bedrijf, of is onderdeel daarvan.
- De CM-stof is een processtof/ hulpstof.
- De CM-stof komt onbedoeld vrij in het proces (proces-emissie).
Wat zegt de wet?
Artikel 4.17 van het Arbobesluit stelt dat kankerverwekkende en mutagene stoffen vervangen moeten worden ‘voor zover dit technisch uitvoerbaar is’.
Voor de SZW-inspecteurs is het lastig om te beoordelen of vervanging in een specifiek geval ‘technisch uitvoerbaar’ is. Het betreffende bedrijf zal wat dat betreft veelal een informatievoorsprong hebben, aldus de inspectiedienst.
Het minimum dat de Inspectie SZW wel altijd kan eisen – o.b.v. art. 4.13 lid a. arbobesluit – is dat de werkgever actief heeft onderzocht of vervanging mogelijk is. Dit mag niet pas ter plekke, na de vraag van de inspecteur, worden bevestigd, maar moet traceerbaar zijn. Het resultaat van de inspanningen moet schriftelijk zijn vastgelegd in de RI&E. Artikel 4.13 – lid a. zegt hierover:
'[…. ] in de risico-inventarisatie en -evaluatie, bedoeld in artikel 5 van de wet en in aanvulling op artikel 4.2, in ieder geval de volgende gegevens opgenomen:
a. de reden waarom het gebruik van een kankerverwekkende stof of het toepassen van een kankerverwekkend proces voor het verrichten van de arbeid strikt noodzakelijk is en vervanging technisch niet uitvoerbaar is […].'
Bronnen: Inspectie SZW en HSE Actueel