In slechts 15% van de bestekken wordt voldaan aan de vereiste project-specifieke informatie ten behoeve van het V&G-plan Ontwerpfase. Dit blijkt uit de resultaten van het onderzoek dat het Aanbestedingsinstituut (Stabi) heeft gedaan naar openbare aanbestedingen in 2015. In het jaar ervoor ging het om iets meer dan 20%.
V&G-plan Ontwerpfase
De opdrachtgever (OG) heeft op grond van wetgeving de verantwoordelijkheid om te zorgen dat het ontwerpproces een ontwerp oplevert dat met zo min mogelijk gevaren kan worden gerealiseerd, gebruikt, onderhouden en gesloopt. Door vanaf het begin van een opdracht de gevolgen voor gezond en veilig werken te doordenken en maatregelen te nemen, kunnen risico’s in de uitvoeringsfase worden voorkomen. Dit resulteert in zogeheten veiligheids- en gezondheidsplannen (V&G) Ontwerpfase. Een goed V&G-plan Ontwerpfase moet dus alle specifieke veiligheidsrisico’s weergeven die met het ontwerp van het project samenhangen.
Uit het onderzoek van het Stabi blijkt echter dat soms een plan geheel ontbreekt, maar veel vaker is er een ondoordacht plan. Dat omvat dan allerlei obligate teksten, die op geen enkele wijze zijn afgestemd op de project-specifieke omstandigheden.
Aanscherping bouwprocesbepalingen
Op grond van de resultaten van het Stabi-onderzoek heeft Bouwend Nederland in haar overleg met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) erop aangedrongen meer aandacht te geven aan de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever aan het begin van het bouwtraject.
Tegelijkertijd constateerde de Inspectie SZW (ISZW, de vroegere Arbeidsinspectie) dat de bouwprocesbepalingen onvoldoende scherp geformuleerd waren, hetgeen de handhaving bemoeilijkte. Deze bepalingen beschrijven de verplichtingen voor professionele opdrachtgevers op het terrein van de bouw.
De oproep van de kant van Bouwend Nederland én de constatering van ISZW hebben er gezamenlijk toe geleid dat in de afgelopen maanden door het ministerie van SZW de bouwprocesbepalingen zijn aangescherpt (zie ook Hogere boetes voor nalatige opdrachtgevers bouw).
Zo is de definitie van opdrachtgever helderder geformuleerd, en wordt er meer duidelijkheid geschapen over de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever in de ontwerpfase. Ook wordt nog nadrukkelijker gesteld dat het om informatie gaat die het specifieke object betreft. Daarnaast wordt meer duidelijkheid gecreëerd over de rollen en taken van de coördinatoren voor de ontwerp- en uitvoeringsfase.
De gewijzigde bouwprocesbepalingen gaan met ingang van 1 januari 2017 van kracht.
Stappenplan ten behoeve van opdrachtgever
Bouwend Nederland vindt het van groot belang dat de opdrachtgever zijn verplichtingen in het kader van een goed V&G-plan Ontwerpfase nakomt: hierdoor kunnen risico’s in de uitvoeringsfase worden voorkomen.
Daarom gaan zij een zogenaamd Stappenplan uitwerken, dat de opdrachtgever behulpzaam kan zijn bij het verder opstellen en uitwerken van een V&G-plan Ontwerpfase. Op een toegankelijke, herkenbare en begrijpelijke manier wordt de opdrachtgever hiermee in het proces van het opstellen van het plan ondersteund. De wijzigingen in de bouwprocesbepalingen worden in dit Stappenplan meegenomen.
Daarnaast gaan zij een Leidraad ontwikkelen, die de opdrachtnemer handreikingen biedt om het gesprek over het V&G-plan met de opdrachtgever aan te gaan.
Met deze twee hulpmiddelen willen zij een verbetering realiseren waar het gaat om de nakoming van de verplichtingen op het terrein van het V&G-plan Ontwerpfase.
Beide producten komen zowel in hard copy als digitaal beschikbaar, en zullen begin 2017 gereed zijn.
Klik hier voor de presentatie van het onderzoek tijdens het Stabi-congres.
Bron: Bouwend Nederland