Soms vragen mensen zich wel eens hardop af of veiliger werken eigenlijk niet gewoon een kwestie is van slimmer werken. Dat thema staat de laatste tijd erg in de belangstelling als strategie om productiever en innovatiever te worden. Met slimmer werken valt in een hoogontwikkelde economie immers meer winst te behalen dan met harder werken.
Nu zouden we niet stellen dat veiliger werken geen apart aandachtspunt zou moeten zijn, want dat is beslist nodig. Maar het is inderdaad opvallend, en interessant om eens op een rijtje te zetten, hoeveel aanrakingspunten er zijn met slimmer werken.
Voorkomen is besparen
Bedrijven die het slimmer werken omarmen, maken veel werk van het inzichtelijk maken van verspillingen, ook wel ‘faalkosten’ of ‘vermijdbare kosten’ genoemd. Het gaat erom de oorzaken van vermijdbare kosten op te sporen, te elimineren, en te borgen dat ze niet meer kunnen optreden. Dat heeft natuurlijk alles te maken met het verbeteren van het bedrijfseconomisch rendement. Maar er zijn meer ‘plussen’. Door effectiever te werken neemt ook de klanttevredenheid toe. Werk je inefficiënt, dan denkt de klant al snel dat hij vroeg of laat voor de extra kosten opdraait. ‘Foutvoorkoming’ levert bovendien meer werkplezier op. Een geoliede werkwijze heeft een positieve uitwerking op de arbeidsomstandigheden, de gezondheid en het hele welbevinden van het personeel.
Er zijn veel externe factoren die de mens beïnvloeden, zowel in het werk als privé, waardoor het mis kan gaan in het werk. Dus er zijn altijd risico’s aanwezig, en het is dan ook belangrijk om daar steeds over na te blijven denken. Vooraf maatregelen treffen om risico’s te voorkomen werkt kostenbesparend.
Verbetering procesgang
Zowel bij slimmer werken als bij veiliger werken zien we dat het erom gaat om niet alleen verbeteringen in de procesgang te bereiken, maar ook om die vast te houden, te ‘borgen’. Daarbij valt veel voordeel te behalen door aan bewustwording te werken. Denk hierbij ook aan zaken als ‘voorbereiden en informeren’. Zijn eisen en verwachtingen wel bekend bij degenen die het werk uitvoeren? Daar mankeert nog wel eens wat aan.
Aan de andere kant: iedere deelnemer in het voortbrengingsproces heeft kennis over waar het wel eens verkeerd gaat, en weet vaak ook wel hoe het beter kan. Als iedereen zulke verbeterpunten benoemt en helpt realiseren, heeft dat een positieve weerslag op het hele proces. Kortom, een goede communicatie is wezenlijk voor procesverbeteringen. Dat geldt voor slimmer werken, maar ook voor veiliger werken. Neem het terugdringen van ongevallen: het melden, registreren en onderzoeken van (bijna-)ongevallen is van belang om herhaling te voorkomen, door preventieve maatregelen maar ook door het proces beter te leren beheersen.
'Nadenken is voordenken'
Hoeveel er ook te winnen valt, het zal wel ondoenlijk blijken om alle ‘vermijdbare kosten’, iedere verspilling en iedere vorm van onveiligheid, voor eens en voor altijd uit te bannen. Allerlei factoren zijn hierbij van belang. Wij produceren op wisselende, door de klant aangegeven plaatsen, onder wisselende en niet altijd voorspelbare omstandigheden steeds weer andere unieke producten. Het ontbreekt maar al te vaak aan aan herhaling, werkzaamheden die je steeds opnieuw weer kunt verbeteren naarmate je ze vaker uitvoert. Die handicap kun je voor een groot deel ondervangen door terdege rekening te houden met de eisen en verwachtingen van je (interne of externe) klant of opdrachtgever. Over het algemeen kun je stellen dat samenwerken, het delen van elkaars leermomenten, al veel voordeel op kan leveren.
Ook het motto ‘nadenken is vóórdenken’ geldt zowel voor slimmer als voor veiliger werken. Denk vooruit! Daar begint succes mee.
Oorspronkelijk gepubliceerd in VCA Actueel maart 2012