TNO’s toekomstvisie op arbeidsomstandigheden

Welke uitdagingen staan ons de komende twintig jaar te wachten als het gaat om ons werk en onze arbeidsomstandigheden? Het ministerie van SZW heeft TNO als belangrijke kennispartner gevraagd om haar visie te delen op toekomstige arbeidsomstandigheden. In een position paper identificeren zij kansen, uitdagingen en oplossingsrichtingen voor de politiek, wetenschap en praktijk. Deze visie wordt, samen met input van anderen, meegenomen in de ‘Arbovisie 2040’.

Arbeidsomstandigheden in 2040

Het werk verandert snel in de komende twintig jaar. Onder invloed van intensivering, flexibilisering en technologisering (rapport WRR, ‘Het betere werk’) ziet het werk van de toekomst er anders uit. Ook grote transities zoals de energietransitie en gebeurtenissen als de COVID-19 pandemie drukken blijvend hun stempel op het karakter van werk. En er volgen meer ontwikkelingen die een groot effect op de aard van het werk zullen hebben, denk aan de toepassing van artificial intelligence (AI), de groei van platformwerk en de trend om langer door te werken.

Daarnaast komt er meer aandacht voor arbeids(markt)discriminatie, psychosociale arbeidsbelasting, diversiteitsbeleid en sociale veiligheid. De toename van het maatschappelijk bewustzijn op deze gebieden creëert kansen en bovenal momentum om hervormingen door te voeren.

Stappen zetten

Het is volgens TNO van groot belang om tot een brede Arbovisie 2040 waarin werk, gezondheid en duurzame inzetbaarheid centraal staan. Dit betekent inzetten op:

• Stelselhervormingen die hand in hand gaan met innovaties op het gebied van de sociale zekerheid. Zorg voor gelijke behandeling van, en voorzieningen voor, werkenden ongeacht de contractvorm, inclusief zzp-ers.
• De integratie van curatieve en arbeidsgeneeskundige zorg, zodat mensen met werkgerelateerde klachten niet (alleen) bij de huisarts komen, maar direct bedrijfsgeneeskundige zorg krijgen.
• Ondersteuning op maat voor het MKB. Dit betekent onder andere: bedrijven meer aan de hand nemen vanuit inspectiediensten, een ander handhavingsprofiel en gezond en veilig werken onderdeel maken van de bedrijfsprestatiestrategie.
• Van focus op verzuim naar focus op preventie. Door bijvoorbeeld het formaliseren van de rollen van preventiemedewerkers en arbodeskundigen, middels certificatie en opleiding en een regionale aanpak zodat niet ieder kleiner bedrijf dit zelf moet inrichten.

TNO werkt middels proeftuinen aan verschillende initiatieven en onderzoeken om deze visie op arbeidsomstandigheden verder te ontwikkelen. Z willen concrete oplossingen bieden voor de arbeidsuitdagingen van de toekomst. Dit doen zij samen met partners binnen grote en kleine organisaties, brancheverenigingen, uitvoeringsinstanties en de overheid.
Met deze position paper wil TNO bijdragen aan een nieuwe Arbovisie, waaraan flexibiliteit, gelijkheid, en zorgzaamheid als kernwaarden ten grondslag liggen, en participatie het uitgangspunt vormt.

Lees ook
de beschrijving over de Campagne Arbovisie 2040 op Arboportaal
het volledige TNO-rapport 'Reactie TNO op startnotitie Arbovisie 2040'

Bron: TNO