Het demissionaire kabinet komt met nieuwe regels om het aantal dodelijke stalbranden in 2026 te halveren ten opzichte van 2020, schrijft demissionair minister van Landbouw Carola Schouten vrijdag aan de Tweede Kamer. De maatregelen worden genomen na aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV), die eerder concludeerde dat het ministerie "geen enkele prioriteit geeft" aan het voorkomen van stalbranden.
Voortaan moeten alle veehouderijen jaarlijks verplicht gecontroleerd worden op elektra.
Ook wordt er een maximum gesteld aan het aantal dieren in 'brandcompartimenten' (ruimtes die worden afgescheiden door brandwerende muren).
'De meeste dierlijke slachtoffers vallen - voor zover de oorzaak bekend is - bij branden veroorzaakt door gebrekkige elektra', schrijft Schouten. Daarom wordt het verplicht om ruimtes met technische installaties te omgeven met materiaal dat brand zeker een uur tegenhoudt. De minister wil 'daarnaast preventieve branddetectiesystemen in de technische ruimte verplicht stellen'.
Jaarlijks overlijden ongeveer 143.000 dieren door stalbranden. In een vernietigend rapport schreef de OvV dat het ministerie de sterfgevallen als "acceptabel risico" beschouwde. De OvV wilde Schouten politiek verantwoordelijk gaan maken voor het "substantieel en structureel" verminderen van het aantal stalbranden.
Schouten had al aangekondigd dat er nieuwe maatregelen aan zaten te komen. Na het rapport van de OvV erkende de minister dat er meer gedaan moest worden om stalbranden te voorkomen. 'Er wordt een grotere verantwoordelijkheid van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit gevraagd en die moeten we nu gaan nemen', zei Schouten.
Ter achtergrondinformatie hieronder de aanbevelingen die de OvV precies 2 jaar geleden (2019) in haar rapport deed (met in rood de 'actie' van het demissionaire kabinet).
De Onderzoeksraad voor Veiligheid doet de volgende aanbevelingen.
Aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit:
1. Stel, uitgaande van het belang van de veiligheid van landbouwhuisdieren, een ambitieus doel om het aantal dieren dat als gevolg van stalbranden om het leven komt, substantieel en structureel te verminderen. Stuur op continue verbetering van stalbrandveiligheid. Monitor de voortgang en effectiviteit van de aanpak en stuur bij als het resultaat achterblijft bij de doelstellingen.
Aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties:
2. Zorg voor adequate regelgeving én toezicht om het aantal dierlijke slachtoffers van stalbranden substantieel te verminderen. Dit heeft in elk geval betrekking op:
a. Het creëren van een grondslag in de Wet dieren voor bescherming van landbouwhuisdieren tegen de gevaren van stalbranden. Brandveiligheid dient op grond van de wet een volwaardige positie te krijgen ten opzichte van andere waarden en belangen.
b. Het stellen van eisen aan ondernemers in de veehouderij op het gebied van veiligheidsmanagement die aansluiten bij de schaal van de onderneming, de mate van technologisering en de risico’s die zich kunnen voordoen. Deze eisen moeten hoger liggen naarmate het aantal gehouden dieren groter is.
c. Het brandveiliger maken van stallen waaronder:
i. Verplichte compartimentering van de technische ruimte van bestaande veestallen.
ii. Jaarlijkse inspectie van stallen op brandveiligheid, waaronder een elektrakeuring volgens de best beschikbare norm.
iii. Een maximumnorm voor het aantal dieren per brandcompartiment in nieuw te bouwen en te verbouwen veestallen.
3. Bevorder onderzoek naar en toepassing van maatregelen die de overlevingskans van landbouwhuisdieren bij een stalbrand vergroten.
4. Voorkom – samen met andere betrokken ministeries – dat wettelijke eisen op andere beleidsterreinen tot gevolg hebben dat de brandveiligheid voor landbouwhuisdieren vermindert.
Aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, LTO Nederland en het Verbond van Verzekeraars:
5. Breng in kaart welke technologische innovaties en bedrijfsmatige ontwikkelingen de stalbrandveiligheid kunnen verslechteren en zorg voor passende beheersmaatregelen.
Aan het Veiligheidsberaad en het Verbond van Verzekeraars:
6. Verdiep de onderzoeken naar en analyses van stalbranden en benut de opgedane kennis voor het terugdringen van het aantal landbouwhuisdieren dat omkomt door stalbrand.
Hierbij moeten in elk geval de volgende onderwerpen aandacht krijgen:
a. Brandoorzaak en het brandverloop.
b. Werking van brandveiligheidsmaatregelen.
c. Factoren en omstandigheden die de overlevingskansen van dieren hebben vergroot.
Bronnen: NU.nl en OvV