Invloed van vasten op veiligheid: een onderzoek waard?

Heeft de ramadan invloed op de concentratie en de veiligheid? Sommigen gaan er voorzichtigheidshalve wel vanuit en vinden het beter om er rekening mee te houden. Maar empirische ondersteuning ontbreekt.

Evofenedex is een brancheorganisatie van bedrijven met logistieke activiteiten, zoals magazijnen. De organisatie zette een aantal tips op zijn site voor werkgevers met vastende medewerkers. "Het langdurig vasten kan namelijk gevolgen hebben voor hun functioneren en veiligheid", staat erbij. Het is inmiddels bewezen dat de ramadan geen negatief effect heeft op de gezondheid, vervolgt de site, maar het slaap- en eetpatroon verandert er wel door. In een jaar als dit, waarin de ramadan begon op 27 mei, duurt het vasten van drie uur in de ochtend tot half twaalf 's avonds. Slaperigheid, energieverlies, vermoeidheid, humeurigheid en stemmingswisselingen kunnen het gevolg zijn. Evofenedex beveelt zijn leden daarom aan oplettend te zijn en met betrokkenen en hun collega's te overleggen over mogelijke aanpassingen in taken, roosters en pauzeregelingen.

Dat laatste is iets wat in deze tijd gevoelige reacties zou kunnen oproepen, maar daarvan is Evofenedex niets gebleken, zegt magazijnexpert Daniëlle Gevers Deynoot. "De reacties die wij krijgen hebben als strekking dat het van goed werkgeverschap getuigt om over dit onderwerp na te denken. Andere brancheorganisaties hebben onze tips doorgeplaatst op hun eigen site. Net als vorig jaar, want toen deden we dit ook."

Verhoogd risico diabetici
Het vakblad Arbo stond ook stil bij het onderwerp en plaatste tips waarvan sommige overeenstemmen met die van Evofenedex. Het blad voegt hieraan toe dat men niet bij voorbaat moet uitgaan van een hoger verzuim tijdens de vastenmaand. Zo verhinderen de religieuze wetten niet dat mensen tijdens de ramadan hun medicijnen blijven slikken. Wel wijst het erop dat men moet oppassen met diabetici. De organisatie van bedrijfsartsen NVAB waarschuwt elk jaar voor het verschijnsel dat er ook diabetici zijn die aan de ramadan meedoen, ook al verplicht hun geloof ze er niet toe. Dat geeft in hun geval een verhoogd risico op complicaties.  

Geen bewezen noodzaak
Aan mevrouw Gevers Deynoot vroegen we of haar organisatie eigenlijk concrete aanleidingen ziet om beducht te zijn voor verhoogde risico's op de werkvloer. Haar antwoord: "Die kennen wij niet, nee. Het is uit voorzorg." Instanties die zich bezighouden met onderzoek naar arbeids- en verkeersveiligheid zeggen hetzelfde. VeiligheidNL, dat onder meer registreert wat er voorbijkomt op afdelingen voor spoedeisende hulp, heeft niet zo gauw een antwoord op de vraag of dit wetenschappelijk is onderzocht. Ook TNO, dat de Monitor Arbeidsveiligheid bijhoudt, heeft het antwoord niet zo gauw paraat. Een woordvoerder van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) kent geen onderzoek naar de relatie tussen vasten en verkeersveiligheid. Op de vervolgvraag of hij daar aanleiding voor ziet, zegt hij dat dit niet tot de prioriteiten behoort.

Incident
Prioriteit of niet, het is niet zo dat het aan elke concrete aanleiding voor onderzoek ontbreekt. Bij het Amsterdamse CS reed kort geleden een automobilist op voetgangers in. Enkelen van hen belandden met breuken in het ziekenhuis. De politie overtuigde zich ervan dat zijn schijnbaar onverklaarbare gedrag verklaard kon worden door een lage bloedsuikerspiegel. Hij was diabeet. Zijn islamitische achtergrond en het feit dat dit tijdens de ramadan gebeurde leidde in de sociale media tot een van de vele polemieken die kenmerkend zijn voor deze tijd. Sommigen vonden de hele verklaring ongeloofwaardig, anderen zagen er een bewijs in van de risico's die vasten met zich meebrengt. Weer anderen voerden aan dat men dan ook wel vraagtekens kan zetten bij chirurgen die operaties uitvoeren terwijl ze met een stevig dieet bezig zijn.
Voorlopige conclusie: er is niets mis met veiligheidskundig onderzoek naar de vraag of lang en streng vasten risicoverhogend werkt of niet, en welk effect er van gewenning uitgaat.
Home
Cookies zijn essentieel voor een goede werking van deveiligheidskundige.nl. Door op oké te klikken geeft u toestemming voor het gebruik van cookies op deze website.