Jaarlijks gebeuren er in ons land duizenden werkgerelateerde ongelukken, soms met fatale afloop. Om het veiligheidsbewustzijn te vergroten van vakmensen in risicovolle werksituaties is er de Veiligheid, Gezondheid en Milieu (VGM) Checklist Aannemers, beter bekend als VCA. Opleider VCANederland zorgt ervoor dat een VCA-diploma voor iedereen bereikbaar is. Hoe, dat vertellen VCANederland-manager Jeroen den Otter en cursusontwikkelaar Rianne Linthorst.
Uit cijfers van de Inspectie SZW blijkt dat in 2019 zo’n 4500 mensen gewond raakten bij een arbeidsongeval. Bijna zeventig van die ongelukken hadden een fatale afloop. De meeste slachtoffers vielen in de bouw, maar ook in industrie en logistiek liepen incidenten regelmatig dodelijk af. ‘Het blijft dus noodzakelijk om veiligheid en veiligheidsbewustzijn op de werkvloer te stimuleren. En VCA is daarbij een belangrijk instrument’, aldus Jeroen den Otter, manager bij VCANederland. ‘Individuele medewerkers laten met een VCA-diploma zien dat ze verstand hebben van veilig, gezond en milieuvriendelijk werken. En bedrijven tonen met een VCA-bedrijfscertificaat, dat ze kunnen behalen via onafhankelijke certificeerders als ons eigen moederbedrijf Kiwa, aan dat ze werken met oog voor veiligheid, gezondheid en milieu.’
SELECTIEMIDDEL
De Veiligheid, Gezondheid en Milieu (VGM) Checklist Aannemers (VCA) is ontstaan in de Nederlandse offshore- en chemische industrie en wordt tegenwoordig in tal van sectoren in Nederland en België gezien als een van de belangrijkste normen op het gebied van veilig werken. Jeroen den Otter: ‘VCA-persoonscertificering is er voor medewerkers die werken - of willen gaan werken - in bijvoorbeeld de bouw of de industrie, of in een schoonmaak- of hoveniersbedrijf. Met een VCA-diploma tonen zij aan dat ze weten hoe ze veilig, gezond en milieuvriendelijk moeten werken.’ Volgens Den Otter is het VCA-diploma uitgegroeid tot een absolute must in bijvoorbeeld de bouw, (chemische) industrie, elektrotechniek en uitzendbranche. ‘Veel opdrachtgevers en aanbesteders gebruiken VCA zelfs als selectiemiddel en gunnen opdrachten alleen aan leveranciers met een VCA-certificering’.BASIS, VOL EN VIL-VCU
Er zijn drie verschillende soorten VCA-persoonscertificering: B-VCA, VOL-VCA en VIL-VCU.Jeroen den Otter legt het verschil uit. ‘B-VCA, ook bekend als VCA Basis, is het meest gevraagde en dus ook het meest voorkomende VCA-diploma. Hiermee kunnen vakmensen die werken in risicovolle werksituaties aantonen dat ze beschikken over basiskennis op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. VOL-VCA, wat staat voor VCA Veiligheid voor Operationeel Leidinggevenden, is er voor leidinggevenden op locaties waar VCA verplicht is.’ Ook voor ZZP’ers in risicovolle werkomstandigheden is volgens Den Otter een VOL-VCA-certificaat vaak verplicht. ‘En tenslotte is er VIL-VCU, wat staat voor Veiligheid voor Intercedenten en Leidinggevenden - Veiligheids Checklist Uitzend- en detacheringbureaus’, besluit Den Otter. ‘Dat is er speciaal voor medewerkers van uitzendbureaus die medewerkers bemiddelen aan organisaties met verhoogde veiligheidsrisico’s. Alle VCA-diploma’s zijn tien jaar geldig.’
KWALITEITSOPLEIDER
VCANederland is al jarenlang dé kwaliteitsopleider op VCA-gebied. Bij VCANederland, onderdeel van de onafhankelijke test-, inspectie- en certificeringsorganisatie Kiwa Nederland, kunnen vakmensen die actief zijn in risicovolle werksituaties terecht voor een uitgebreid aanbod VCA-opleidingen en -examens. Behalve op de verschillende toepassingsgebieden zijn die opleidingen ook toegespitst op een grote verscheidenheid aan doelgroepen en leervoorkeuren. ‘De VCA-doelgroep is misschien wel de meest diverse van de Nederlandse beroepsbevolking’, denkt Rianne Linthorst, als cursusontwikkelaar medeverantwoordelijk voor het cursusaanbod van VCANederland. ‘Je hebt te maken met verschillende niveaus vooropleidingen, verschillende leervoorkeuren en met cursisten die het Nederlands onvoldoende machtig zijn. Dan kom je als opleider niet weg met een standaard cursus.’TIENTALLEN CURSUSLOCATIES
Om die reden heeft VCANederland een cursusprogramma dat bestaat uit de meest uiteenlopende opleidingssoorten en -vormen. ‘Op de eerste plaats is er natuurlijk de “traditionele” klassikale cursus’, legt Linthorst uit. ‘Veel mensen leren nu eenmaal het beste in een klaslokaal, door interactie met medecursisten uit de verschillende vakgebieden en een professionele docent. We bieden onze klassikale cursussen ook aan in andere talen, zoals Engels, Pools en Arabisch en hebben een landelijk dekkend netwerk van tientallen cursus- en examenlocaties, zodat cursisten voor een opleiding nooit ver hoeven te reizen. Ook hanteren we als uitgangspunt dat onze cursussen en examens altijd door moeten gaan. Een 100% startgarantie dus, zonder annuleringen bij te weinig inschrijvingen. Dat wordt door onze opdrachtgevers als erg prettig ervaren.’MAATWERK
Voor werkgevers die in één keer meerdere (nieuwe) medewerkers tegelijk hun VCA-diploma willen laten behalen of een cursus willen die specifiek is afgestemd op hún organisatie, verzorgt VCANederland incompanytrainingen. Rianne Linthorst: ‘Deze maatwerkcursussen zijn meestal voordeliger dan een individuele training en we zorgen ervoor dat ze zo goed mogelijk aansluiten bij de wensen van de opdrachtgever.’ Waar en wanneer zo’n incompany plaatsvindt, is aan de opdrachtgever. ‘Dat kan bij het bedrijf zelf of op een van onze eigen locaties, eventueel gecombineerd met het VCA-examen. Het is ook mogelijk om alléén het examen incompany te doen en medewerkers zich hierop zelfstandig te laten voorbereiden.’E-LEARNING
Zich zelfstandig voorbereiden, dat kunnen cursisten via VCANederland regelen door een in eigen beheer ontwikkeld en jaarlijks herzien cursusboek aan te schaffen en te bestuderen of door een e-learning te volgen. ‘Onze B-VCA- en VOL-VCA cursus bieden we ook aan in een online variant’, vertelt Linthorst. ‘Hiermee kan de deelnemer waar en wanneer dat het beste uitkomt de leerstof bestuderen. Die bestaat uit verschillende onderdelen die telkens worden afgesloten met een aantal oefenvragen. Zo kan de cursist checken of hij of zij de lesstof begrepen heeft of dat het betreffende onderdeel wellicht herhaald moet worden.’ Het VCA-examen moet vervolgens nog wél op locatie worden gemaakt. Dat kan volgens Linthorst op ruim vijftig plekken verspreid door het land.VIRTUEEL KLASLOKAAL
Sinds kort heeft VCANederland een speciale training in het programma die de voordelen van klassikale interactie en online leren combineert: de VCA Virtual Classroom. ‘Dat is een volledige klassikale VCA-cursus op afstand‘, licht Rianne Linthorst toe. ‘Cursisten bereiden zich hierbij thuis, met behulp van het VCA-cursusboek, voor op twee online groepssessies in een virtueel klaslokaal. Hierin kunnen ze vragen stellen aan de docent, krijgen ze extra lesstof en worden onderwerpen extra uitgediept met behulp van kennisclips en oefenvragen.’ Tijdens de online sessies wordt er ook een proefexamen gemaakt, zodat cursisten een beeld krijgen van wat hen tijdens het échte VCA-examen te wachten staat. Na de cursus kunnen cursisten nog drie maanden in het digitale klaslokaal terecht om lesstof of filmpjes nog eens te bekijken.NRTO-KEURMERK
VCANederland heeft het keurmerk van de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO), de brancheorganisatie voor trainers en opleiders. ‘Dat betekent dat onze cursisten er op kunnen vertrouwen dat we voldoen aan hoge kwaliteitseisen’, besluit Jeroen den Otter. ‘Denk daarbij aan transparantie over producten en diensten, dienstverlening, professionele omgang met klanten en natuurlijk de deskundigheid van onze medewerkers. Zo werken we alleen met professionele docenten, waaronder veiligheidskundigen. Allemaal mensen met een schat aan ervaring die weten waarover ze het hebben en dat als geen ander kunnen overbrengen op de mensen die het op de werkvloer moeten gaan toepassen.’VCANEDERLAND
VCANederland, onderdeel van Kiwa Nederland, verzorgt al bijna vijftien jaar VCA-cursussen. Met tientallen cursusen examenlocaties, een slagingspercentage van ruim negentig procent, 100% startgarantie van cursussen en examens, het NRTO-keurmerk en professionele docenten is VCANederland dé VCA-opleider van Nederland.Kijk voor meer informatie op www.vcanederland.nl