Stichting PHOV bestaat dit jaar 30 jaar. Een mooie tijd om terug te kijken. Hub Daniels is sinds de oprichting bij de stichting betrokken en heeft in de afgelopen 30 jaar veel veranderingen gezien. Tijdens het PHOV- symposium ‘Zand & Olie’ nam Daniels afscheid. Hij kijkt terug op de ontwikkeling van de stichting en het vakgebied.
ONTSTAAN
Voor het ontstaan van PHOV moeten we ruim 30 jaar in de tijd terug gaan. De Arbowet is pas enkele jaren van kracht. In Nederland bestaan dan drie HVK-opleidingen. De oudste opleiding, sinds 1969, is die van het Veiligheidsinstituut te Amsterdam. Sinds 1984 bestaat de opleiding van de samenwerkende instellingen Christelijke HTS Hilversum en Avond-HTS Den Haag en sinds 1983 wordt ook door de HTS Heerlen een opleiding verzorgd. Er kan niet gesteld worden dat deze drie opleidingen elk een bloeiend bestaan hebben. In Nederlands was in die tijd geen plaats voor drie opleidingen. De drie instellingen hebben dan ook al snel begrepen dat samenwerking noodzakelijk was. Na constructief en voortvarend overleg leidt dit tot één gemeenschappelijke HVK-opleiding. De samenwerking van de hiervoor genoemde instellingen wordt in 1989 geconcretiseerd in een rechtspersoon, de stichting Post Hoger Onderwijs Veiligheidskunde, nu beter bekend als PHOV. Volgens de statuten heeft de stichting als belangrijkste doel “het (doen) verzorgen van post hoger onderwijs in de veiligheidskunde op open inschrijving en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn”. De samenwerking blijkt een groot succes.
ONTWIKKELING VAKGEBIED EN OPLEIDINGEN
Het vakgebied van de veiligheidskundige is in deze 30 jaren veranderd. In het begin was de HVK- opleiding vooral gericht op technische maatregelen en procedures. Naderhand werd het op de juiste wijze beïnvloeden van het gedrag en de houding van medewerkers en organisaties steeds belangrijker. Aan de gedragswetenschappelijke vaardigheden werd in de opleiding steeds meer aandacht besteed. De multiculturele samenleving en de internationalisering van de arbeidsmarkt, met de daaraan gekoppelde cultuurverschillen, stelt nieuwe eisen aan het vakmanschap van de veiligheidskundige en aan de inhoud van de opleidingen.
De rol van de veiligheidskundige is geëvolueerd van de rol van “technisch” veiligheidskundige naar die van risicoprofessional. Kennis van alleen het eigen vakgebied van de veiligheidskunde is niet meer voldoende. Ook kennis van het vakgebied van de andere twee kerndeskundigen, de arbeidshygiënist en de arbeids- en organisatiedeskundige, is voor het functioneren als professional noodzakelijk. Om aan deze ontwikkeling tegemoet te komen heeft PHOV enkele jaren geleden besloten om vervolgopleidingen arbeidshygiëne en arbeids- en organisatiekunde voor HVK‘ers te gaan verzorgen.
PROCESVEILIGHEID/EXTERNE VEILIGHEID
Grote incidenten in de chemische procesindustrie (o.a. Seveso, Bhopal, Enschede) hebben geleid tot een strenge Europese richtlijnen op het gebied van de procesveiligheid/externe veiligheid, de Seveso- richtlijn. Voor Nederland is deze richtlijn omgezet in het Besluit Risico’s Zware Ongevallen BRZO. Om aan deze regelgeving te voldoen is de rol van de veiligheidskundige bij deze bedrijven steeds belangrijker geworden. Bijscholing procesveiligheid is dan ook gewenst. PHOV verzorgt daartoe dan ook al gedurende meer dan 15 jaren opleidingen procesveiligheid/externe veiligheid.
BOEKEN
In de loop der jaren hebben de activiteiten van PHOV zich niet alleen beperkt tot het verzorgen van opleidingen. Om als stichting aan het hogere doel, het verbreden en verdiepen van de vakkennis van de arboprofessional, te voldoen heeft PHOV financiële middelen vrijgemaakt voor het in samenwerking met uitgevers ontwikkelen en uitgeven van boeken. Zo zijn er boeken uitgebracht op het gebied van Ongevallenanalyse, Risico-inventarisatie en -evaluatie en Beroepsziekten. Een boek over Procesveiligheid is in voorbereiding.
DE TOEKOMST
Wat de toekomst zal brengen is natuurlijk ongewis. Het streven van PHOV zal er altijd op gericht zijn en blijven om een bijdrage te leveren aan de verbetering van de arbeidsomstandigheden en de externe veiligheid. Kwalitatief goed onderwijs is daarbij een belangrijke hoeksteen. PHOV ondersteunt dan ook alle activiteiten die hieraan een bijdrage leveren. Zo staat PHOV positief ten opzichte van het project van de beroepsvereniging NVVK om duidelijker dan voorheen kwaliteitseisen te stellen aan veiligheidskundige opleidingen. Een eerste aanzet hiertoe is gedaan door het opstellen van het beroepsproefiel van de veiligheidskundige en het vaststellen van de inhoud en het niveau van de opleidingen. Ik heb er alle vertrouwen in dat de toekomst van PHOV even succesvol zal zijn als de voorbije 30 jaren!”