De vele wagons met gevaarlijke stoffen geven de omwonenden een gevoel van onveiligheid. De vele goederentreinen zorgen bovendien voor geluidsoverlast en scheuren in hun muren.
Duurzaam goederenvervoer
Afgelopen januari trokken Brabantse burgemeesters aan de bel in Den Haag. Dat het aantal treinen met gevaarlijke stoffen niet is toegenomen, betekent niet per se dat de zorgen van de omwonenden onterecht zijn. Het aantal goederentreinen over de Brabantroute gaat de komende tijd namelijk toenemen en daar kunnen treinen met gevaarlijke stoffen tussen zitten. De reden is dat er vanaf eind 2024 anderhalf jaar lang werkzaamheden zullen zijn aan de Betuweroute. Een deel van de goederentreinen die normaal over de Betuweroute rijden, zal dan via de Brabantroute van en naar Duitsland moeten. Daarbij komt dat ProRail zich inzet voor nog meer goederenvervoer per trein, omdat deze manier van vervoeren ‘zeer duurzaam’ is, schreef de spoorbeheerder in februari op zijn website.Toename vervoer hoeveelheid gevaarlijke stoffen
Bovendien worden er in Brabant veel woningen gebouwd. Veel beoogde locaties daarvoor liggen in de buurt van het spoor, omdat het plan is zoveel mogelijk ‘binnenstedelijk’ te bouwen. ‘De kans op een ongeval dreigt groter te worden door een verdere toename van de hoeveelheid vervoerde gevaarlijke stoffen over het Brabantse spoor. Terwijl een potentieel ongeval meer omwonenden zal gaan raken’, schrijven de burgemeesters in de brief. Ze verzoeken de staatssecretaris om een ‘coördinerende regierol’ op zich te nemen rond het vervoer van gevaarlijke stoffen per spoor.Groepsrisico een lastig punt
‘In Nederland mag de kans op overlijden van iemand die naast het spoor woont door een ongeluk met een gevaarlijke stof niet groter zijn dan één op een miljoen’, zegt Nils Rosmuller, lector energie en transportveiligheid bij het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid. Maar behalve het individuele risico bestaat het groepsrisico. ‘Van zeshonderd verkeersdoden per jaar ligt niemand wakker, maar als die doden allemaal in één keer vallen, is iedereen in rep en roer. Kijk je naar de Brabantroute dan zit het er met het individuele risico wel goed, maar is het groepsrisico een lastig punt. Voor dát risico is er niet zo’n harde wettelijke norm als voor dat bij individuen, maar er wonen best veel mensen langs de Brabantroute.’Toxische stoffen
Welke gevolgen een ongeluk met een trein met gevaarlijke stoffen heeft, is afhankelijk van verschillende factoren, zegt Rosmuller. Zijn het heel toxische stoffen en woon je direct aan het spoor, dan is de kans op overlijden groter dan wanneer het gaat om brandbare gassen en je twintig, dertig meter verder woont. En de tijd speelt ook een rol: hoe snel komt de stof vrij? ‘En wat zijn de weersomstandigheden?’In december ontspoorde in Servië een trein die ammoniak vervoerde. Meer dan vijftig mensen hadden last van vergiftigingsverschijnselen. Een woordvoerder van ProRail zegt dat ‘experts bij ProRail’ aangeven dat ‘alle ongelukken in het buitenland met goederentreinen niet in Nederland hadden kunnen plaatsvinden’, omdat ‘onze veiligheidssystemen zo goed zijn’. ‘Mocht er toch een incident plaatsvinden, dan zijn er vooraf heldere afspraken gemaakt met brandweer en overheden.’
Betuweroute
In antwoorden op Kamervragen over het onderwerp schreef de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Heijnen dat de Betuweroute ‘niet altijd’ de ‘meest logische’ keuze is, als wordt gekeken naar de bestemming en herkomst van goederen. Er bestaan andere opties om gevaarlijke stoffen te vervoeren, via buisleidingen, vrachtwagens en schepen bijvoorbeeld. Maar, zegt Heijnen, zolang producenten zich aan de internationale veiligheidseisen houden, mogen zij zelf bepalen op welke manier ze de stoffen laten vervoeren.Bron: NRC