Debat Tata Steel: 'Oplossing komt niet uit Mumbai'

In de Kamer gaan stemmen op om van Tata Steel deels of helemaal een staatsbedrijf te maken, zodat de veiligheid en gezondheid van omwonenden beter gewaarborgd kan worden. Maar het demissionaire kabinet ziet hier niets in; een bedrijf moet zich aan de (milieu)regels houden, ongeacht wie de aandeelhouder is.

'Neem het lot van de inwoners van de IJmond in eigen hand. Laat inwoners zelf beslissen', zegt SP'er Renske Leijten. 'De oplossing voor de omwonenden komt niet uit Mumbai.'
Ook het CDA vindt dat de overheid in dit geval zelf een rol moet spelen door het bedrijf al dan niet helemaal te nationaliseren. Kamerlid Henri Bontenbal heeft het over 'wederkerigheid', waarbij een bedrijf bestaansrecht ontleent aan de samenleving. Het is de kern van het Rijnlandse model, zegt Bontenbal. 'Als men in India niet in het Rijnlandse model kan denken, dan moet de Staat een rol gaan spelen.'

Niet alle partijen waren zo uitgesproken voor het deels opkopen van Tata Steel, het staalbedrijf dat sinds 2007 in handen is van de Indiase staalreus Tata. Voor de VVD liggen weliswaar alle opties op tafel, al benadrukt Kamerlid Silvio Erkens dat sluiting of nationalisatie in zijn ogen niet direct een oplossing biedt. Nederland heeft staal nodig, anders moet dat geïmporteerd worden uit landen zoals China.
'De staalindustrie is cruciaal voor de werkgelegenheid en welvaart', zegt Erkens. Daarom moet de focus liggen op het vergroenen van de productie, zodat Tata 'het meest innovatieve staalbedrijf ter wereld wordt'.
Dat het bedrijf milieuvriendelijker moet worden - Tata is in Nederland de grootste uitstoter van CO2 - staat voor de meeste parlementariërs buiten kijf. 'De toekomst is groen of de toekomst is er niet', aldus D66-Kamerlid Raoul Boucke.

'Voor welk probleem is dit de oplossing?'

Het kabinet ziet niets in het nationaliseren van Tata Steel. 'Nederland is een rechtsstaat', zegt demissionair minister Stef Blok (Economische Zaken en Klimaat). Hij wil het bedrijf ook 'radicaal vergroenen', maar dat kost tijd. 'Maatregelen moeten passen binnen de wetgeving. Je kunt niet het rechtsstatelijke traject passeren als je denkt dat het te lang duurt.'
Er zijn in Nederland klimaatmaatregelen waar ook Tata zich aan moet houden. 'Dat verandert niet door het eigenaarschap te veranderen', zegt Blok. Daarnaast wordt zo'n overname uiteindelijk door de belastingbetaler gefinancierd. Eventuele investeringen in het verduurzamen komen zo op het bordje van de maatschappij. 'Voor welk probleem is dit de oplossing?', aldus Blok over het voorstel.

Voortbestaan Tata in gevaar

Het voortbestaan van Tata Steel staat op het spel. Het gezondheidsvraagstuk speelt al jaren, maar kwam in een stroomversnelling door een rapport van het RIVM waarin staat dat er in de directe omgeving van de staalfabrikant schadelijke stoffen zijn aangetroffen. Deze zijn vooral slecht voor de gezondheid van kinderen. Het gaat om schadelijke PAK's (organische stoffen die ontstaan door onvolledige verbranding) en metalen zoals ijzer, chroom en lood.

De fabriek staat al zo'n honderd jaar in de IJmond en is sindsdien een belangrijke werkgever in de regio, maar het verzet groeit. Donderdag laten gemeenten in de IJmond in een gezamenlijke verklaring weten dat Tata Steel alleen daar kan voortbestaan als het bedrijf 'groen, gezond en veilig staal' gaat produceren.
Volgens Bontenbal is het kantelpunt bereikt. 'De wederkerigheid is bij Tata zoekgeraakt.'

Volgens de gemeenten was er in de regio lang een 'stilzwijgend sociaal contract', waarbij iedereen profiteerde van de toenmalige Koninklijke Hoogovens. Het bedrijf is als belangrijke werkgever een aanjager van de economie, maar er was te weinig aandacht voor gezondheidsrisico's. 'We leven nu in een andere tijd. We krijgen steeds meer inzicht in de gezondheidsrisico's en we stellen hogere eisen aan onze leefomgeving.'

Bron: NU.nl
Home
Cookies zijn essentieel voor een goede werking van deveiligheidskundige.nl. Door op oké te klikken geeft u toestemming voor het gebruik van cookies op deze website.